Zvukovi poput pucketanja, klikanja ili škripanja u koljenima često se zanemaruju, ali mogu ukazivati na ozbiljan zdravstveni problem – osteoartritis. Iako se ovo degenerativno oboljenje zglobova najčešće povezuje sa starenjem, može se pojaviti i kod mlađih osoba, posebno onih koji su izloženi većem opterećenju zglobova. Prepoznavanje ranih znakova i pravovremeno djelovanje može značajno usporiti napredovanje bolesti i poboljšati kvalitetu života.
Šta je Osteoartritis i Kako Nastaje?
Osteoartritis je najčešći oblik artritisa, a karakteriše ga postepeno propadanje hrskavice koja oblaže zglobove. Hrskavica ima ključnu ulogu u smanjenju trenja i apsorpciji udara tokom pokreta. Kada dođe do njenog trošenja, kosti se počinju direktno dodirivati, što uzrokuje bol, ukočenost i smanjenu pokretljivost zgloba. Osim starosti, na razvoj osteoartritisa utiču i faktori poput:
- Prekomjerne tjelesne težine – dodatno opterećenje ubrzava trošenje hrskavice.
- Ponavljajućih povreda zglobova – usljed sportskih aktivnosti, fizičkog rada ili nesreća.
- Genetske predispozicije – nasljedni faktori mogu igrati ulogu u razvoju bolesti.
- Slabosti mišića – nedovoljna potpora mišića oko zgloba povećava rizik od osteoartritisa.
Rani Simptomi Osteoartritisa
Pored zvučnog pucketanja u koljenima, osteoartritis može uzrokovati i niz drugih simptoma:
- Bol u zglobovima – posebno pri pokretima ili nakon dužeg perioda neaktivnosti.
- Oticanje i upala – zglobovi mogu biti otečeni i topli na dodir.
- Smanjena fleksibilnost – otežano savijanje i ispravljanje koljena.
- Osjećaj ukočenosti – naročito izražen ujutro ili nakon dužeg sjedenja.
- Deformacija zglobova – u naprednim fazama dolazi do promjena u strukturi zgloba.
Istraživanja, poput onog sprovedenog na Baylor College of Medicine, pokazuju da starije osobe koje često čuju pucketanje ili škripanje u koljenima imaju povećan rizik od razvoja osteoartritisa u narednim godinama. Prema podacima, 11% ispitanika koji su prijavili konstantne zvukove u koljenima razvilo je simptome osteoartritisa u roku od jedne godine.